De overheid heeft budget vrijgemaakt om freelancers in de creatieve en culturele sector te verleiden tot het aangaan van een arbeidsongeschiktheidsverzekering en wij juichen dit initiatief natuurlijk meer dan toe! Deze verzekering schiet er namelijk maar al te vaak bij in. De overheid wil de beroepspraktijk van freelancers een gezonde impuls geven door het aantrekkelijker te maken om een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) aan te gaan of je aan te sluiten bij een broodfonds, doormiddel van een tegemoetkoming in de kosten. Dit stimuleringsbudget is gelanceerd onder de noemer Oog voor Impuls.
Via Oog voor Impuls kan je een bijdrage aanvragen voor je verzekering of fonds! Dus heb je nog geen verzekering afgesloten of neem je nog niet deel aan een fonds maar ga je dit wel doen? Dan kun je een bijdrage krijgen zodra je de verzekering hebt afgesloten of als je bent gaan deelnemen aan een fonds. De regeling staat open voor iedereen die als freelancer in de culturele of creatieve sector werkzaam is.
Vanaf 15 novemberjl. kan je aanspraak maken op het stimuleringsbijdrage door hier een aanvraag in te dienen. De bijdrage bestaat uit een éénmalige stimulansbeloning van €120,- en vergoeding van 50% van de maandelijkse kosten (met een maximum van € 50,- per maand) voor maximaal 12 maanden.
Leuk weetje! De kosten voor een AOV of fonds worden ook met terugwerkende kracht vergoed (vanaf 1 juni 2022). Lees wel goed de spelregels door voordat je je aanvraag doet.
De harde lobby van de Kunstenbond heeft z’n vruchten afgeworpen. Er is eindelijk een leidraad (ontwikkeld door de Europese Unie) die betrekking heeft op het collectief onderhandelen van freelancers. Dit maakt de weg definitief vrij om tariefafspraken te kunnen maken. Een uiterst belangrijke ontwikkeling voor de verbetering van de arbeidspositie van freelancers in de culturele en creatieve sector!
Wat maakt deze leidraad zo bijzonder? Het is goed om te weten dat het maken van gezamenlijke prijsafspraken door ondernemingen in Nederland bij wet verboden is. De wet beschermt de consument daarmee tegen kartelvorming. Omdat freelancers ook als ondernemingen worden gezien, was het dan ook niet toegestaan om (minimum-) tariefafspraken te maken. Zelfs het publiceren van adviestarieven voor freelancers was verboden! Hierdoor verslechterde de positie van freelancers met de jaren, omdat er hierover geen kennisuitwisseling kon plaatsvinden en opdrachtgevers vrij spel hadden.
In 2020 heeft de Kunstenbond een eerste succes geboekt door het voor zelfstandigen mogelijk te maken collectief te mogen onderhandelen, en het beleid van de Nederlandse Mededingingsautoriteit ACMwerd hierop toen aangepast. En nu komt daar dus een groter succes bij: deze leidraad!
Op 29 september 2022 is de leidraad gepubliceerd door de Europese Commissie, die hiermee erkent dat er groepen freelancers bestaan waarvoor de vorige wetgeving er juist voor heeft gezorgd dat ze in schijnzekerheid zijn terechtgekomen, of (in onze sector enorm gebruikelijk) in een race to the bottom, in een prijsstrijd, met onze eigen freelance collega’s. De Europese leidraad is nu bedoeld om tegen deze nare bijkomstigheden te beschermen! Meer weten? Lees hier de Q&A over de richtlijnen.
Je staat er misschien niet snel bij stil als je een festival bezoekt, maar na een dagje dansen blijft er een berg plastic waste achter. In 2024 moet hier een eind aan zijn gekomen en is het gebruik van plastic wegwerpbekers en maaltijdverpakkingen niet langer toegestaan. Dat schrijft staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu) in een briefaan de Tweede Kamer. De maatregelen zijn bedoeld om milieuvervuiling en plasticsoep te voorkomen. Dit betekent trouwens niet dat festivals niet milieubewust zijn, het tegendeel is waar, er wordt al volop geëxperimenteerd met verduurzamen.
Een prachtig voorbeeld van vergroening in de festivalbranche is te vinden bij onze Zuiderburen. Daar wordt ieder jaar Paradise City georganiseerd. Dit festival mag zichzelf één van de groenste festivals ter wereld noemen! A Greener Festival, de non-profit organisatie die evenementen over de hele wereld wil helpen duurzamer te worden, bekroonde het festival met vier sterren! En waar heeft dit festival deze ranking aan te danken?
Nou… aan het feit dat Paradise City een breed uitgedragen vergroeningsvisie heeft. Ze zijn al een aantal jaren bezig om de impact op de omgeving en het klimaat zo klein mogelijk te houden. Ze hebben zowaar een geheel eigen 10 stappenplan tot verduurzaming. Zo maken ze gebruik van groene energie, het eten is lokaal geproduceerd, afval wordt gescheiden en gecomposteerd, het festival is cashless en token-free, water is gratis te tappen (zowel bruis, als plat), zo zijn er geen plastic flesjes nodig, ze filteren en reinigen het afvalwater op het festivalterrein voor de douches, gebruiken eco-toiletten om het waterverbruik te beperken en tot slot worden er op het festivalterrein geen sigaretten verkocht. Allemaal super mooie initiatieven, alle 10 de stappen zijn hier vinden.
Ben je geïnteresseerd in de verduurzaming van festivals en wil je hier nog meer over weten? Luister dan naar de aflevering ‘Hoe je kan leren van duurzame festivals?’ van BNR radio.
De Kunstenbond wil dat het kabinet de zelfstandigen in de cultuursector compenseert voor de misgelopen inkomsten tijdens de coronamaatregelen. Namens 60.000 gedupeerde ZZP’ers wil de bond de rekening neerleggen bij het kabinet, zo maakten ze dinsdagbekend. De rekening kan zomaar oplopen tot 1,6 miljard euro!
De coronamaatregelen hebben ZZP’ers binnen de sector hard geraakt. Maandenlang moesten theaters dicht en werden festivals en evenementen geannuleerd of verschoven, waardoor ZZP’ers financieel diep in de problemen raakten. In 2020 en 2021 zagen ze hun inkomsten fiks dalen ten opzichte van de jaren vóór de coronapandemie.
“Deze groep is te weinig ondersteund en wordt nú te weinig gecompenseerd door de overheid”, zegt Ronald Gijsbertsen, directeur van de Kunstenbond. “We hebben de schade berekend van alle weken dat de cultuursector helemaal dicht moest. Dan komen we uit op een totaal bedrag van tussen de 1 miljard en 1,6 miljard verdeeld over al die ZZP’ers.”
Volgens Gijsbertsen zijn het niet de maatregelen, maar is de willekeur waarop versoepelt werd die vooral zorgen voor verontwaardiging. “Wij hebben absoluut niks tegen de coronamaatregelen. Maar als ik zie dat er een paar duizend man bij de Formule1 in Zandvoort aanwezig waren en dat de voetbalstadions weer gevuld konden worden, dan begrijp ik niet dat de theaters leeg moesten blijven.”
In eerste instantie dient de Kunstenbond de eis in samen met negen ZZP’ers. Gijsbertsen: “De bedoeling is dat we met de overheid een loket creëren waar ZZP’ers een aanvraag voor compensatie kunnen indienen. Als de overheid de compensatie niet erkent, zijn we genoodzaakt om naar de rechter te stappen.”
De vakbond heeft afgelopen dinsdag het Rijk gesommeerd om de ZZP’ers te compenseren. Als het kabinet niet binnen 28 dagen met een voorstel daarover komt, daagt de Kunstenbond de staat voor de rechter! Meer lezen overde aanklacht kan hier.
Steun je de aanklacht? Geef je geleden schade dan hier door, deel de pagina met je collega’s en spreek je uit over de oneerlijke behandeling in de culturele en creatieve sector, als het gaat om coronamaatregelen en -steun! Deel je verhaal op social media, tag de Kunstenbond en gebruik #kunstklaagtaan.
Door de hoge inflatie zijn zzp’ers somberder over hun financiën dan tijdens de coronapandemie. Eén op de drie zzp’ers geeft nu een lager rapportcijfer voor zijn huidige financiële situatie dan een jaar geleden. Slechts 21 procent is positiever geworden over de eigen financiën. Dat blijkt uit een onderzoek van onlinebank Knab. Zes op de tien zzp’ers zegt last te hebben van de hoge inflatie. Net als andere consumenten kampen ze met prijsstijgingen voor boodschappen, brandstof en energie.
Bang opdrachtgevers te verliezen
Het lijkt logisch om de prijsstijgingen door te berekenen aan de klant, maar veel ondernemers zijn daar huiverig voor. Slechts vier op de tien zzp’ers hebben hun uurtarief of verkoopprijzen de afgelopen tijd verhoogd. De meerderheid doet dat helaas niet uit vrees zichzelf uit de markt te prijzen en opdrachten of klanten te verliezen. Anderen noemen dat klanten loyaal aan hen zijn geweest tijdens corona, die willen ze niet “belonen” met een prijsverhoging.
Verschil sectoren groot
De sectoren die het meest te leiden heeft onder de prijsstijgingen zijn de kunst, cultuur, recreatie & sport. Zij geven aan maandelijks € 2.073 over te houden na aftrek van de belasting. Binnen die sector zegt 71% last te hebben van de huidige inflatie. Dat is het hoogste percentage van alle sectoren.
Zzp’ers in de sectoren zakelijke dienstverlening, industrie en ICT hebben maandelijks het meest te besteden. Bij de fulltime zzp’ers in deze drie sectoren ligt dat bedrag gemiddeld tussen de € 2.800 en € 2.900. Van deze groep geeft 50% aan last hebben van de inflatie; het laagste percentage van alle sectoren.
Tot slot
Het merendeel van de zzp’ers heeft overigens vertrouwen in de toekomst, dat stemt positief. Vier op de tien denken dat hun financiële situatie de komende twaalf maanden verbetert, waarbij vooral ondernemers in de goedbetaalde sectoren optimistisch zijn. Twee op de tien verwachten juist dat ze er volgend jaar slechter voor staan.
Er is een verontrustend artikel verschenen op 3voor12over het oplopende personeelstekort in de evenementenbranche. Het platform sprak met Pinkpop, EKKO,Doornroosje en MOJO over de kinken in de kabel. Uit de gesprekken zijn vier desastreuze gevolgen gedestilleerd voor de sector.
Personeelstekort v.s. programmaoverschot
Zoals Doornroosje-programmeur Jonatan Brand het verwoord ‘We kampen met twee problemen tegelijkertijd: aan de ene kant een personeelstekort, aan de andere kant een programma-overschot. Ik heb het eventjes opgezocht: in maart van dit jaar hadden we 155 procent van het programma ten opzichte van 2019. In april ging het zelfs om 244 procent. Dan kun je je voorstellen dat het – zeker op het moment dat je vanuit stilstand komt – best ingewikkeld is om opeens het dubbele van het programma dat je gewend bent te produceren. We zien dat mensen uit sommige werkgroepen ander werk zijn gaan doen, en er komt weinig aanwas bij aan de onderkant. Er is vooral een landelijk tekort aan technici, en de instroom bij opleidingen in die hoek is aanzienlijk lager. Dat begrijp ik wel: het is na twee jaar onzekerheid minder aantrekkelijk om je in dit werk te laten opleiden. Dat kan op termijn voor problemen zorgen. En als je een goede technicus wil opleiden, duurt dat even. Dat kon überhaupt niet tijdens corona, er was te weinig programma waar je kunt oefenen met het mixen van een liveband of een dikke clubavond.’
Logistiek (on)mogelijk
Je staat er misschien niet heel snel bij stil, maar ook de transportsector heeft een knauw gekregen. MOJO-CEO John Mulder ziet dit ook ‘ Heel groot probleem deze zomer zijn trucks: er zijn al acts die spullen moeten gaan thuislaten omdat ze niet aan het aantal trucks kunnen komen. In plaats van 16 vrachtwagens komen headliners dus waarschijnlijk met wat minder. Al die rock ’n roll-truckingbedrijven draaien op nog maar 30 à 40 procent van hun personeel en hebben een hoop vrachtwagens verkocht. ‘ Hij maakt zich ernstige zorgen over deze zomer en voorziet grote logistieke uitdagingen.
(Niet) leverende leveranciers
Tel daarbij nog eens op dat leveranciers overspoelt worden met aanvragen, Pinkpop-festivalmanager Niek Murray ‘We zien vooral bij leveranciers problemen: de tentenbouwers bijvoorbeeld, en de hekwerkleveranciers. De roze tent is nu al op het terrein opgebouwd omdat het anders in de planning niet zou uitkomen. We zijn al aan het bufferen met hekwerken omdat er geen transporteur was om die op het normale moment te leveren. Kortom: drie weken geleden zijn we al begonnen met de opbouw terwijl we normaliter pas komende week zouden beginnen.
Personeel & kosten
Door de tekorten is de sector zijn roosters moeilijk te vullen en stijgen daarnaast ook de personeelskosten. Deze stijging zal invloed hebben op de ticketprijzen. EKKO-directeur Marlies Timmermans spreekt uit ervaring ‘Het personeelstekort is echt problematisch, over de gehele breedte is het een uitdaging. We hebben bij EKKO een exploitatiemodel dat deels op vrijwilligers draait. Voor corona hadden we gemiddeld een bestand van zo’n 120 vrijwilligers. Nu moeten we helemaal opnieuw beginnen. Dat zorgt voor verschillende uitdagingen: mensen moeten wennen aan het werk, aan elkaar, aan de plek. De druk is nu hoog, iedereen voelt de energie en knaldrang, voor een nieuw team is dat best spannend. We hebben nu zo’n 80 vrijwilligers, waaronder 22 horecamedewerkers. Samen met het betaalde team dat nog niet op kracht is, is dat echt te weinig om een vol programma te roosteren.
We roosteren nu bovendien iets meer betaalde krachten in waar we normaliter vrijwilligers zouden inzetten, zeker in de nacht. Doordat het publiek momenteel nogal uitbundig is – en ze hun tolerantie bij middelen nog moeten (her)vinden – moeten we tegelijkertijd meer beveiliging aan de deur zetten. En het uurtarief van beveiligers is gestegen. De kosten per avond zijn daardoor ook fors hoger. Dat zie je nu nog niet in de ticketprijs terug, maar in de toekomst zullen we moeten kijken hoe we dat gaan doen.’
Het zinderende festivalseizoen is gestart en eerlijk is eerlijk we kunnen ons geen betere start wensen met prachtig weer en uitzinnige bezoekers. Maar los van dit feit is niet alles rozengeur en maneschijn in festivalland. Organisatoren van festivals kampen net als de theaters en de poppodia met fikse personeelstekorten. Een groot deel van de werknemers heeft de branche de afgelopen twee jaar verlaten en is niet meer teruggekomen. Festivals spreken van ‘een grote uitdaging’.
Voor de organisatie van Lowlands en Down The Rabbit Hole is het tekort aan personeel een belangrijk thema dit jaar. “In onze branche werken veel zzp’ers en die hebben tijdens de coronacrisis noodgedwongen ander werk moeten zoeken omdat er geen festivals waren. Zij hebben nu een andere baan en dat merken wij”, zegt woordvoerder Bente Bollmann tegen het ANP over de leegloop in de evenementensector. Het gaat dan om technici en beveiligers, maar ook om medische staf of horeca personeel.
OokPinkpop, dat half juni plaatsvindt, heeft moeite personeel te vinden. De organisatie merkt dit vooral aan de kant van de leveranciers. “Van oudsher werken wij met (semi)vrijwilligers uit de omgeving die ieder jaar weer bij ons aan de slag gaan, vooral achter de bar. Daar kunnen wij nu gelukkig ook weer op rekenen”, laat woordvoerder Niek Murray weten. “Maar als het gaat om personeel voor de opbouw of beveiligers is het voor ons een uitdaging.”
En dan moet je het nog maar uit je hoofd halen om last-minute een evenement te organiseren. Want los van de technici en het horecapersoneel is er geen beveiliger te vinden. De hele branche kampt met tekorten en het einde lijkt nog niet inzicht, het kost tijd om nieuw personeel te werven en op te leiden. Om toch positief te eindigen, organisaties investeren in nieuw personeel en hopelijk komen ze snel de sector versterken.
Vanaf afgelopen maandag kunnen er aanvragen worden ingediend voor de compensatieregeling 4. Deze vierde regeling compenseert producenten en organisatoren van concerten en voorstellingen voor misgelopen kaartverkoopopbrengsten als gevolg van de COVID-maatregelen. Het gaat daarbij om de periode vanaf 1 februari tot en met 8 maart 2022.
Voor wie is de regeling bedoeld?
De regeling is bedoeld voor personen die concerten of voorstellingen van professionele podiumkunstenaars ontwikkelen of produceren. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een (muziek)theatergroep, ensemble of dansgroep. Ook vertegenwoordigers van een producent, zoals een managementbureau, boekingsbureau of platenmaatschappij kunnen een aanvraag indienen.
De subsidie
Compensatieregeling 4 heeft een totaalbudget van € 40.000.000 en compenseert maximaal 85% van de verloren kaartverkoopopbrengsten. Het gaat daarbij om concerten en voorstellingen die:
Tussen 1 februari en 8 maart hebben plaatsgevonden, maar te maken kregen met een capaciteitsverlaging als gevolg van de COVID-maatregelen;
Gepland stonden voor de periode 1 februari tot en met 15 februari, maar geannuleerd zijn als gevolg van de COVID-maatregelen;
Gepland stonden voor de periode 1 februari tot en met 8 maart, maar geannuleerd zijn in verband met de quarantaine van uitvoerenden of crew.
Aanvraag indienen
Kom je in aanmerking voor de compensatieregeling 4? Dien dan vóór 11 mei 2022 een aanvraag in via Mijn Fonds. Alle benodigde informatie voor een aanvraag vind je hier.
We hebben er natuurlijk maanden reikhalzend naar uitgekeken, de heropening van de culturele sector op 26 januari 2022! En een maand later het schrappen van het coronatoegangsbewijs. Maar hoe vergaat het onze sector nu alle maatregelen omtrent corona zijn opgeschort?
Met het verdwijnen van de coronaregels staat de deur wijd open voor bezoekers om weer volop te genieten van een concert, museum of theater. En je zou verwachten dat het storm zou lopen, helaas blijkt dit nog niet het geval en stelt de heropening na corona zelfs teleur. In veel musea, theaters en concertzalen is het nog niet zo druk als voor corona.
Voor de tegenvallende bezoekcijfers zijn ettelijke redenen en vele hiervan zijn te herleiden naar de coronacrisis. Ook zonder de maatregelen is het ‘oude normaal’ niet terug. Zo zijn sommige groepen, vooral ouderen en kwetsbaren, nog bang om besmet te raken. Ook spelen de ingestelde reisbeperkingen nog een rol. Zo mogen Chinese reizigers de Europese Unie nog niet in en mogen Amerikanen dat alleen wanneer zij dubbel gevaccineerd zijn of recent corona hebben gehad. Veel musea zijn afhankelijk van buitenlandse bezoekers.
En dan is er nog een ander dingetje, corona gerelateerd, veel bezoekers hebben kaartjes voor geannuleerde shows of voorstellingen. Deze moeten worden ingehaald en niet iedere bezoeker kan op de nieuwe datum of is vergeten dat ze überhaupt een kaartje hebben. Dit verklaard ook de grote no-show bij diverse poppodia.
Bovengenoemde coronagerelateerde omstandigheden met als toevoeging de huidige griepgolf plus het mooie weer blijkt een slechte mix voor een cultuurbezoek. De meeste culturele instellingen binnen de sector slaan nog geen alarm, want wat nog niet is kan nog komen!
